اثرات ضد میکروبی کلستروم گاو بر استرپتوکوکوس موتانس

پوسیدگی دندان یکی از بیماری های عفونی رایج است. در میان باکتری های دهانی استرپتوکوک های گروه موتانس مانند استرپتوکوکوس موتانس و استرپتوکوکوس سوبرینوس به عنوان عوامل اصلی پوسیدگی دندان در انسان ها در نظر گرفته شده اند. اگرچه روش های متعددی برای کنترل پوسیدگی دندان توسعه یافته است اما کارایی این روش-ها برای حذف پوسیدگی دندان در انسان ها کافی نیست. ایمن سازی فعال با استفاده از واکسن های ضد آنتی ژن های استرپتوکوک های گروه موتانس برای کنترل کلونیزاسیون این ارگانیسم ها استفاده شده است. به خاطر اثرات جانبی ایمن سازی فعال ، ایمن سازی غیر فعال با استفاده از آنتی بادی های از پیش ساخته شده می تواند یک راه قابل پذیرش تر برای کاهش کلونیزاسیون و بیماری زایی این میکروارگانیسم ها در انسان باشد. کلستروم گاوی به عنوان ابزاری از ایمن سازی غیر فعال در جلوگیری از پاتوژن های مختلف مثل استرپتوکوکوس موتانس استفاده شده است. اخیرا مطالعاتی به منظور تولید فرآورده های کلستروم ایمن بر ضد باکتری های عامل پوسیدگی دندان صورت گرفته که نتایج حاصل از این مطالعات بسیار امیدوارکننده است. در ایران تاکنون مطالعه ای درباره ی اثر کلستروم گاوی ایمن بر ضد باکتری های عامل پوسیدگی دندان صورت نگرفته است. بنابراین با توجه به گستردگی این بیماری درایران و نیاز برای تولید محصولات زیستی سالم، هدف این تحقیق تولید کلستروم گاوی ایمن حاوی آنتی بادی های اختصاصی ضد باکتری های عامل پوسیدگی دندان در نظر گرفته شد. در این تحقیق گاو بارداری که دو ماه به زمان زایمانش باقی مانده بود با واکسن چندگانه حاوی 6 سویه استرپتوکوکوس موتانس جداشده از پلاک دندان افراد دارای پوسیدگی دندان ایمن شد. بعد از زایمان کلستروم جمع آوری و افزایش مقدار آنتی بادی در سرم و کلستروم با روش آگلوتیناسیون بررسی شد. همچنین اثر ضد میکروبی این محصول روی رشد و چسبندگی باکتری های دهانی به روش میکروتیتر پلیت مورد ارزیابی قرار گرفت. در این تحقیق کلستروم ایمن و کنترل به عنوان دهانشویه در داوطلبان مورد استفاده قرار گرفت و تعداد استرپتوکوکسی های دهانی قبل و بعد از مصرف دهانشویه در پلاک و بزاق داوطلبان ارزیابی شد. نتایج حاصل نشان داد که میزان آنتی بادی های اختصاصی ضد استرپتوکوک-های تزریق شده به گاو در سرم و کلستروم آن بالا رفته است. نتایج حاصل از اثر ضد میکروبی این محصول نشان دهنده کاهش اتصال معنی دار استرپتوکوکوس موتانس در حضور کلستروم ایمن بود. اثر کلستروم روی کاهش رشد باکتری ها در رقت های پایین معنی دار بود اما در رقت های بالا تفاوتی در کاهش رشد بین کلستروم ایمن و کنترل مشاهده نشد. نتایج حاصل از مصرف کلستروم ایمن در داوطلبان نشان دهنده کاهش معنی دار استرپتوکوکوس موتانس نسبت به سایر استرپتوکوکسی های دهانی در پلاک و بزاق داوطلبان بود. این نتایج نشان داد که کلستروم گاوی ایمن می تواند برای کنترل پوسیدگی دندان در انسان مفید باشد.